Wat kun je met crowdfunding?

Als zzp'er kun je in opdracht werken voor een ander. Maar je kunt ook de regie pakken en met je eigen ideeën de boer op. Iets op de wereld zetten dat JIJ hebt bedacht.

Maar hoe verkoop je dat idee? Eén mogelijkheid is crowdfunding.

Wat is crowdfunding?

Je hebt een idee. Je hebt geld nodig dit idee te realiseren. Meer geld dan je zelf beschikbaar hebt. Oplossing: je vraagt de rest van de wereld bij te dragen aan de realisatie van je idee. Dat is crowdfunding.

Ideeën kunnen uiteenlopen van creatief (boek, cd, film, game) tot maatschappelijk (een school laten bouwen in een ontwikkelingsland) tot innovatief (nieuwe of verbeterde producten en diensten).

Is crowdfunding een hype of een blijvertje?

Als je 't mij vraagt is crowdfunding al zo oud als de wereld zelf. Internet heeft het fenomeen alleen wat meer oomph gegeven. De eerste keer dat ik van crowdfunding hoorde was toen een van mijn favoriete bands zo alvast een nieuw studioalbum verkocht dat nog gemaakt moest worden. Dat ging toen nog gewoon via mails.

Er zijn voorbeelden genoeg van mensen die via crowdfunding geen enkele euro ophaalden. Dus, hype? Nou, er zijn ook genoeg voorbeelden van mensen die vrolijk hun doelbedrag hebben binnen geharkt.

Crowdfunding is niet een kwestie van een leuk project bedenken en plaatsen op een site, en dan achteroverleunen terwijl je bankrekening zich vult. Je zult een hele campagne moeten voorbereiden en uitvoeren. Maar hé ... je idee is al die bloed, zweet en tranen ook he-le-maal waard! Ja toch?

Moet je - naast je project afmaken - een tegenprestatie leveren in ruil voor de donaties?

Dat kan, maar hoeft niet. Het ligt aan de vorm die je kiest. Grofweg heb je deze vormen van online fondsenwerving:

1. Donatie:

er is dan geen tegenprestatie van jou in ruil voor de ontvangen steun.

2. Beloning:

je gever ontvangt afhankelijk van de hoogte van zijn gift een product of dienst van jou als tegenprestatie (bijvoorbeeld een boek, cd, je naam ergens vermeld als dank of een ontmoeting met de initiatiefnemer of een BN’er).

3. Investering:

je gever krijgt een aandeel in jouw project/bedrijf.

4. Lening:

je gever krijgt zijn geld weer terug.

Welke tips geven mensen om je crowdfundingsproject te laten slagen?

1. Stel een doel met een duidelijk eind vast

Een boek is af op een dag. Dus daarbij is duidelijk wanneer je project eindigt. Maar als je een project start 'om je schrijf-carrière van de grond te tillen' dan hebben we geen idee wanneer je klaar bent met dit project!

2. Bereid je project goed voor, voor je 'm definitief plaatst

• Kies een kort maar krachtige titel. Een die aangeeft waarvoor je geld vraagt. Vermijd woorden als help of steun. Je vraagt als zzp'er niet om een gunst, je vraagt om mensen die deelgenoot willen zijn van een nieuwe ervaring, zo moet je het zien.

• Zorg voor een goede afbeelding.

• Schrijf een korte bio over jezelf.

• En beschrijf uiteraard ook je plan. Waar heb je geld voor nodig en hoezo zou dit de gever iets kunnen schelen?

3. Volgens Kickstarter zijn tegenprestaties heel belangrijk (crowdfunding categorie 2)

Tegenprestaties die mensen inspireren en die bovendien niet te lullig zijn in verhouding tot hun gift. Dus als je een cd belooft aan je donateurs zodat je een album kunt maken, dan geef je die weg bij een donatie die ook ongeveer overeenkomt met een cd-prijs, en lever je dat niet pas als enige tegenprestatie bij een donatie vanaf 100 euro ofzo.

4. Laat weten waar je het geld precies voor nodig hebt

Hoe concreter, hoe beter. Je gevers willen graag duidelijkheid over waar ze aan bijdragen. En daar hebben ze ook recht op.

Bijkomend belangrijk voordeel: nadenken waarvoor je allemaal geld nodig hebt om je project naar behoren en op tijd te kunnen afleveren, helpt je gelijk een reëel budget te bepalen. Hoeveel geld heb je nodig?

5. Zorg dat je vóór je jouw project plaatst al enkele gevers weet, die zeker weten gaan doneren

Het wekt bij andere donateurs vertrouwen als ze zien dat andere mensen je ook al steunen. Als je na een week nog steeds op 0 euro staat, nou ja, dan gaat het niks meer worden met je project.

Vraag je gevers ook om je te helpen aandacht te vragen voor je idee, en laat ze dat niet allemaal tegelijk op dezelfde dag doen. Da's als het afstrijken van een lucifer. Er schijnt even een licht op je idee, je ei, en daarna is het weer pikkedonker.

6. Mensen waarderen/respecteren het als jij zó graag wilt dat jouw idee het licht ziet, dat je het ervoor over hebt uit je comfort zone te komen

Daarom zul je vaak de aanbeveling lezen, toch vooral een video van je project te maken. Als we jou kunnen horen en zien, terwijl je vol vuur over je plan vertelt, vatten we zelf ook sneller vlam voor jou en je idee dan wanneer we alleen over je idee kunnen lezen. 

7. Niet spammen

Ja, je gaat de marketing-mallemolen in. Dus je blogt tot je vingers bloeden, je vertelt erover op je sociale media-profielen, je stuurt persberichten naar passende media, en je brengt al je vrienden, familieleden en nietsvermoedende voorbijgangers op straat op de hoogte wanneer je de kans krijgt. Maar: je bedelt niet, je promoot je eigen idee niet onder andermans idee en je valt niet je netwerk lastig met zo enorm veel aan hen gerichte berichten dat ze zich kreunend uit de voeten maken zodra ze je zien.

8. Maak flink werk van de afronding

Als het project waarvoor je geld inzamelde eenmaal af is, willen al je gevers daar ook graag van op de hoogte worden gesteld. Bedank iedereen, vertel je gevers wanneer ze hun eventuele tegenprestatie in de bus kunnen verwachten, vraag ze jou te laten weten wanneer ze het ontvangen hebben, geef een afrondingsfeest of markeer op een andere manier het einde van jouw project en deel dat met je achterban.

Het is je gelukt! Yay! Aanvaard mijn mini-wave speciaal voor jou.

Waar kun je je crowdfundingsproject aanmelden?

Even een punt vooraf: ik heb de volgende websites noch zelf uitgetest als ondernemer noch als gever. Kijk goed welke site past bij jouw project. De meeste sites hebben een veelgestelde vragen-pagina, altijd goed om door te nemen. Kijk ook of de mensen achter de website makkelijk vindbaar zijn op de website en zich frank en vrij aan je voorstellen met naam, toenaam, foto en bio. Lees in mijn tovenaar-van-oz-blog waarom.

Categorie creatief: 

Voordekunst is voor kunstenaars en kunstinstellingen. Voordat je campagne online komt betaal je 100 euro exclusief btw. Plus je betaalt de site een bijdrage van 7% over je opgehaalde bedrag (9% als je voor expertbegeleiding hebt gekozen).

Ik ben hier wel opgetreden als gever, dat ging gewoon via iDeal, kind kan de was doen, en ik vertrouw de crowdfunder honderd procent dat hij gaat doen wat hij van plan is, want ik ken 'm en anders weet ik waar hij woont. ;-) Als donateur betaal je bij dit platform geen transactiekosten.

Kunstenaars en creatieven vinden meer tips over projecten financieren in het Handboek Crowdfunding voor Kunst, Cultuur en Media van Jaap Burgstra.

Follow The Money is er voor onderzoeksjournalistiek, dan sterft dat ten minste niet uit. Het is geen crowdfundingswebsite, maar je kunt je als journalist bij het collectief aansluiten, dat werkt met donaties van betrokken lezers. Je kunt ook zelf een website lanceren voor je onderzoeksjournalistieke project, dat heeft gastblogger Fréderike Geerdink bijvoorbeeld gedaan. 

Wil je als creatief geen eenmalige crowdfundingsactie opzetten, maar zoek je naar een langetermijn-manier om je projecten te laten financieren door je fans, verdiep je dan eens in Patreon of Ko-fi. In Nederland is het nog niet heel groot, maar onafhankelijke internationale artiesten als Amanda Palmer zweren erbij.

Categorie innovatie:

1. Op Symbid kunnen start-ups en bestaande bedrijven hun propositie aanbieden, tegen een bedrag dat via een op-maat-voorstel tot stand komt.

De gevers vallen hier in crowdfunding categorie 3, de investeerders. Al vanaf 20 euro kun je ergens instappen, waarbij je kunt kiezen voor aandelen of converteerbare obligaties.

2. Internationaal gezien is Kickstarter een bekende site, open voor alle mogelijke creatieve projecten groot en klein. Als je je doel haalt, betaal je 5% over je bedrag aan Kickstarter en ongeveer 3-5% aan Stripe, het bedrijf dat de betalingen verwerkt. Sinds 2014 staat Kickstarter open voor crowdfund-projecten uit Nederland.

Categorie maatschappelijk:

In deze categorie zijn veel sites te vinden. Twee voorbeelden:

1. Bij Wakibi verstrek je leningen vanaf € 25,- en val je dus in geverscategorie 4. Je geeft daarbij aan ondernemende mensen in ontwikkelingslanden. Op hun site vind je trouwens links naar nog vele andere crowdfundingsites. 

2. Bij de 1procentclub kun je projectaanvragen plaatsen die gericht zijn op armoedebestrijding en die plaatsvinden in ontwikkelingslanden. Is je initiatief succesvol, dan rekent het platform 5% van je opgehaalde bedrag als kosten. Als gever stort je donaties, kennis of tijd, richtlijn 1% van je inkomen, tijd of kennis.

Ik werkte dit blog bij op 6 juli 2022. Ik plaatste het in september 2012.
Nooit meer tips missen? Ontvang mijn nieuwsbrief.