Omgaan met kritiek als ondernemer - 5 tips
Dit artikel is voor zelfstandigen die net als ik wel eens ondersteboven raken van kritiek.
Als je jezelf regelmatig laat zien, krijg je commentaar (En complimenten. Die ook hoor). Alles wordt op je afgevuurd. Van goedbedoelde adviezen over wat je anders zou moeten doen tot regelrechte afwijzingen.
Dat kan je aardig ontregelen
Misschien heb je zelfs overwogen ergens mee te stoppen: met een nieuwsbrief, met bloggen, of met het geven van een workshop.
Heel ZinVol is stoppen waarschijnlijk niet. Ja, als je niet langer je nek uitsteekt, komt er minder commentaar. Dat is zo. Maar als je jezelf niet laat zien, weet ook niemand dat je er bent. Klanten gaan dan naar je buurvrouw. Dat is niet de bedoeling.
Fijner is als je ontdekt hoe je kritiek constructief kunt oppakken. Bijvoorbeeld via een vaste route die je erna bewandelt. Zodat je je energie op ‘de paaltjes langs de weg’ kunt richten in plaats van dat je gedachten en gevoelens met je op de loop gaan. Zo’n vaste route is vooral fijn als de kritiekgever maling had aan constructief communiceren. ;-)
Van commentaar kan je onderneming namelijk enorm groeien. Als bijvoorbeeld veel mensen een zekere drempel ervaren om bij je aan te kloppen, en één iemand is zo moedig je dat te laten weten. Haal je die drempel weg, dan maak je de toegang vrij voor meer klanten.
Als ik over de eventuele initiële klap van kritiek heen ben, ga ik toetsen. Is het commentaar waar ik onmiddellijk wat mee moet doen? Of kan ik het naast me neerleggen?
Schrijver Anaïs Nin schreef: We don’t see things as they are, we see them as WE are. Ook als je als feedbackgever nog zo je best doet objectief te blijven. Je spreekt vanuit je eigen wereldbeeld, ervaringen en houding, en die is per definitie gekleurd. Dus je hoeft als ontvanger niet met alle verbeterpunten ook wat te doen.
Dit is de vaste route die ik bewandel. Misschien heb jij er ook wat aan.
1 Wat is mijn uitgangspunt?
Hoe wil ik mijn onderneming voeren? Waar sta ik voor?’
Als mensen bijvoorbeeld je toon niet heel zakelijk vinden, vraag je dan af of ‘zakelijk’ de uitstraling is die je nastreeft. Misschien ga je meer voor ‘benaderbaar’.
2 Voor wie is mijn materiaal bedoeld?
Behoort mijn feedbackgever tot de mensen op wie ik me richt?
Stel, je bent bang dat je te veel berichten plaatst op LinkedIn. En één iemand bevestigt dat en volgt je niet meer.
Je aanbod is bedoeld voor een bepaalde groep. Voor mensen die ook echt behoefte hebben aan jou. Deze mensen wíllen juist graag wat over je werk horen. Ze vinden het fijn te ontdekken dat je er bent. Of ze zijn aan het beslissen wanneer ze een keer van je diensten gaan gebruikmaken.
Dus vraag je af: behoort je feedbackgever tot je doelgroep?
Wist je dat mensen een aantal keer van je moeten horen voor ze klant van je worden? De ene marketinggoeroe zegt: 7 tot 10 keer. De ander heeft het over minstens 50 keer, sinds de komst van internet.
Tegenwoordig mag je trouwens wel buitengewoon je best doen, wil je te veel plaatsen. Dan zou je al 3 berichten per dag moeten posten op LinkedIn. Ja, per dag. LinkedIn bepaalt via een algoritme of en wie jouw berichten te zien krijgt. Grote kans dat jouw klanten maar af en toe een bericht van jou voorbij zien komen.
LinkedIn is een oceaan waarin jouw stem makkelijk verdrinkt. Artificial Intelligence maakt het nog erger. Dus vindt iemand dat je te zichtbaar bent? Dat is waarschijnlijk je partner. Of een jaloerse collega. Het geeft niet als die je berichten niet meer volgen.
3 Ben ik duidelijk over mijn uitgangspunt?
Ga dat niet in je eentje beslissen. Schakel hulptroepen in.
Vraag je doelgroep bijvoorbeeld welke toon zij terug horen in je materiaal. Maak er een open vraag van. Laat ze niet kiezen tussen ‘zakelijk’ en 'benaderbaar’, dan stuur je te veel. Als zij woorden teruggeven als ‘vriendelijk’ en ‘open’ dan weet je dat je benaderbaar overkomt.
Of vraag je omgeving op welke doelgroep zij denken dat jij je richt. Komt dat overeen met het beeld dat jij probeert op te roepen?
Extra tip over duidelijk zijn in je materiaal
Ik heb gemerkt dat je wie/wat/waar/wanneer-informatie het best overal kunt herhalen.
Ik denk terug aan netwerkavonden die ik organiseerde: Netwerken Vol Zin. Ik zette de locatie van de bijeenkomst niet alleen op mijn website, maar ook in de bevestigingsmail voor de deelnemer, op de factuur en op de deelnemerslijst. Anders kreeg ik telefoon, 5 minuten vóór de avond begon: Waar is het ook alweer?
4 Heb ik de boodschapper bedankt?
Bedankt voor je reactie. Meer hoef je niet te schrijven. Eventueel kun je nog vragen beantwoorden of een punt uitleggen dat de boodschapper onduidelijk was.
Probeer echter niet de ander te overtuigen alsnog aan jouw kant te komen staan. Ook hoef je je niet te verontschuldigen voor waar je met je onderneming voor staat.
Ik heb ook nog een stap 0: de voorbereiding
Als ik iets nieuws doe, of als ik een van mijn bestaande dingen aanpas, en verder regelmatig tussendoor: ik test alles.
Vrienden en collega’s die ik vertrouw, vraag ik uitgebreid om commentaar, voordat ik naar buiten kom met mijn nieuwe dienst. Als 8 van de 10 testers roepen dat ze onderdeel x missen, dan weet ik wat me te doen staat. Is het er maar één, dan doe ik niks.
