Ommezwaai van schrijver naar fotograaf
/Gastblogger Esther van Berk was tekstschrijver, maar gooide haar zelfstandigenbestaan om, en werd fotograaf.
En nog weer wat jaren later: videograaf.
Hoe verander je van focus?
Tekstschrijver was ik van huis uit
Eerst in loondienst, daarna als zelfstandig ondernemer. Een jaar of wat geleden in dat vak gerold en het met veel plezier gedaan. Kijkjes in de keuken bij grote en minder grote bedrijven, onderwerpen uitdiepen waar je anders zelden mee te maken krijgt, en veel – en vooral heel verschillende – mensen ontmoeten. Dat vond ik heerlijk aan m’n vak.
Alleen het schrijven zelf … Dat ging eigenlijk steeds meer tegen staan. Eerst was het nog een sport de teksten mijn signatuur mee te geven. Kort, strak en helder een boodschap overbrengen. Maar hoe langer de teksten werden, hoe moeilijker die opgave werd. En hoe meer de lol er voor mij af ging. Bijscholen deed ik wel af en toe, maar niet uit vol enthousiasme. Tijdschriften over taal en aanverwante vakliteratuur bleven ongelezen.
Nu waren er een paar nare gebeurtenissen gepasseerd, waardoor ik lang heb gedacht dat ik gewoon niet topfit was.
Als ik eenmaal weer goed in mijn vel steek, dan krijg ik mijn oude werkdiscipline wel weer terug. En dan komt de lol ook weer, zo dacht ik
Mijn coach hielp me uit die droom. 'Als jij over je werk en je bedrijf praat, dan hoor ik voldoening over het krijgen van nieuwe opdrachten, het plezier dat je hebt in gesprekken met mensen. Maar niets over het schrijfproces en het eindresultaat. Dat wat je werk eigenlijk is, het schrijven van echt goede teksten, daar heb ik je nooit opgetogen over horen vertellen.' En dat was waar. We praatten door over wat me raakte, waar ik blij van werd.
Sinds enige tijd was ik fanatiek aan het fotograferen geslagen, en had ik me eigenlijk al snel ontwikkeld van het maken van ’kiekjes’ naar goede foto’s. Daar kreeg ik steeds meer reacties op van familie, vrienden en bekenden. 'Joh, jij maakt zulke mooie foto’s, daar moet je wat mee doen.'
Makkelijker gezegd dan gedaan natuurlijk. Vooral omdat het me aan zelfvertrouwen ontbrak. Er zijn al zo onnoemelijk veel fotografen, wat zou ik dan nog kunnen toevoegen? Wie zou mij dan nodig hebben en opdrachten geven?
En juist fotografen klagen de laatste jaren enorm over de ‘vervuiling van de markt’ door welwillende – en goed fotograferende – amateurs die voor een schijntje doen waar een professionele fotograaf veel meer voor moet vragen wil hij ’t hoofd boven water kunnen houden.
En mijn grootste bezwaar: ik heb geen opleiding. Mijn coach was hier helder over: laat de markt het maar bepalen. Als mensen of bedrijven geld willen betalen voor je foto’s, zijn ze goed genoeg en is er een markt voor.
De volgende vraag was: hoe benader je die markt?
Ik ben klein begonnen. Ik heb mijn zakelijke relaties voor de kerstdagen fotokaarten gestuurd die per bedrijf toegespitst waren op hun bedrijfsactiviteit. Daar kreeg ik leuke reacties op, en het leidde zelfs tot m’n eerste foto-opdracht; productfoto’s voor een bedrijfsbrochure.
Ook foto’s die ik als cadeau gaf aan een communicatiemanager die van werkgever veranderde, leverden een grote opdracht op.
En zo ging de bal rollen. Groot voordeel was dat ik als fotograaf dezelfde markt wilde bedienen die ik ook als tekstschrijver had. Geen consumenten maar bedrijven en organisaties. Die markt ken ik, ik voel me er goed bij en ik weet wat er verlangd wordt en hoe het ongeveer werkt.
Gesprekken met vakgenoten hielpen bij een heleboel praktische zaken:
reken ik een uurtarief of een tarief per foto
hoe regelen fotografen het hergebruik
hoe ziet een goede workflow eruit zodat ik veel efficiënter kan werken
Direct aansluiten bij een branchevereniging hielp ook enorm
Via gerichte cursussen en workshops kan ik mijn vakkennis vergroten, ik leer veel van hoe andere fotografen werken en hun zaken aanpakken, en er is een eerste opdracht voortgekomen uit contact met een collega-fotograaf.
Inmiddels schrijf ik al jaren geen teksten meer. Op zeker moment besloot ik uitsluitend fotografie-opdrachten aan te nemen, en mijn agenda liep langzamerhand vol. Elke keer als ik een gesprek had met mijn coach kwam ik met opgetogen verhalen over hoe geweldig het is betaald te worden voor dat wat je ’t liefste doet. Langzamerhand namen de twijfels af over de behoefte van de markt en mijn kunnen als fotograaf.
Ik ben dolblij geweest met mijn overstap. Mijn coach ook. 'Jouw mooiste foto hangt bij mij,' zei ze eens. Een treinstation in de ochtendnevel, oranje gekleurd door de opkomende zon. Een symbolisch cadeau, omdat zij me op het goede spoor zette.
Inmiddels werkt Esther onder de naam De Visiegraaf en is ze alweer een aantal jaar een expert in video’s maken - en ondernemers leren hoe zij zelf hun video’s kunnen maken.
Ik werkte dit gastblog bij op 4 juli 2022. Ik plaatste het op 7 oktober 2008.
Nooit meer tips missen? Ontvang mijn nieuwsbrief.