Rampscenario's en wat je kunt doen als zzp'er

Bijgewerkt september 2023

I thought I could organize freedom
How Scandinavian of me
- Uit: Björks nummer ‘Hunter’

Velen van ons beginnen voor onszelf omdat we graag meer vrijheid willen. En wat lijkt vrijer dan freelancen?

• Werken wanneer het jou uitkomt ...

• Terrasjes pakken als je daar zin in hebt ...

• Je ontwikkelen in je eigen tempo en in een zelf gekozen richting ...

• Tijd voor je gezin en/of voor al je interesses ...

• Nooit meer urenlang vergaderen ...

• Niet vastzitten aan een salarisplafond maar zelf kunnen bepalen wat je verdient ...

In de praktijk pakt die vrijheid soms net even anders uit. In de praktijk kunnen klanten en opdrachten, of de jacht daarop, of een gebrek eraan, je het gevoel geven dat je nu meer dan ooit juist gevangen zit. Gevangen tussen plannen en projecten, tussen dromen, wensen en ambities die je had willen waarmaken, en de klok die genadeloos doortikt terwijl alweer een deadline in je nek hijgt.

Een paar dingen waarvan je in een kramp kunt schieten - en wat suggesties die hopelijk bijdragen aan het vinden van ontspanning.

1 'Wat als er nooit meer een klant komt?'

Dat is de reden waarom je vaak alles blijft aanpakken aan klussen die je worden aangeboden. Misschien is het niet de allerleukste klus, maar het is werk, het zijn inkomsten, en het voelt verkeerd een klus af te slaan alleen omdat je er niet zoveel zin in hebt. Of misschien vind je het juist prettig als je klussen worden aangeboden, omdat je het lastig vindt zelf met ideeën te komen. Roeland Schweitzers gastblog over conversie laat al zien dat zelf je aanbod aan de man brengen niet zomaar van je een-twee-drie gaat.

Toch is het komen met een eigen aanbod een van de meest succesvolle strategieën in je strijd om continuïteit. Als je alles aanpakt wat voorbij komt, zijn je klanten meer baas over je tijd dan jij bent. Zij geven aan wanneer ze wat gedaan willen hebben. Zo ben je de ene keer 80 uur per week aan het werk voor een x aantal opdrachtgevers die allemaal tegelijk met iets kwamen, en zit je de andere keer in de rats omdat er even niks te doen is. 

In plaats van dat je op zoek gaat naar iemand die op dit moment iets voor je te doen heeft, en jouw pitch per persoon aanpast zodat deze past bij de opdracht, kun je ook bedenken wie jij waarmee het best kunt helpen.

Vervolgens pak je je rekenmachine en bepaalt een tarief dat recht doet aan het specialistische karakter van je aanbod. Je verkoopt geen haarlemmerolie, dat goed is voor en tegen alles, nee, je verkoopt een specifieke oplossing bedoeld voor een specifiek publiek. Daar mag wat tegenover staan. Als je geopereerd moet worden aan je hart ga je ook niet naar de huisarts, maar naar de expert, de hartchirurg.

Daarna reken je uit hoeveel keer je dit aanbod aan hoeveel mensen (tegelijk) moet verkopen om het jaarinkomen binnen te halen waarnaar je streeft. Is dat - in ieder geval op papier - haalbaar? Denk aan: kun je dit aanbod uitvoeren binnen het aantal uren per jaar dat je ervoor beschikbaar hebt? Of blijkt dat je dan jezelf zou moeten klonen?

Lijkt het een haalbare kaart? Dan is dit het aanbod waar je je marketing en acquisitie op afstemt.

Je zorgt zo dat je mensen gaat aantrekken op werk

• dat recht doet aan eerder genoemde dromen, wensen of ambities

• dat je zelf hebt bedacht/ingericht/vormgegeven, yay!

• waarvan je al weet wanneer dit werk begint en eindigt want dat heb je zelf bepaald

• dat je van tevoren kunt inplannen in je agenda, wat betekent dat je gelijk ook kunt inplannen wanneer je vrij bent, en alleen werk hoeft aan te pakken als je daar zin in hebt

2 'Wat als ik de verkeerde focus kies?'

Dan kies je weer een andere.

Je kunt ook uitgekeken raken op je focus. Ook dan kun je weer een andere kiezen.

Een keuze is nooit voor eeuwig. Niemand zegt dat als je linksaf slaat, dat je dan nooit meer rechtsaf mag slaan.

Wat wel jammer zou zijn, is als je een focus kiest, alleen omdat je gehoord hebt dat dit verdraaid voordelig kan zijn voor je business. Maar omdat je diep in je hart niet écht overtuigd bent van het nut van een focus, geef je de jouwe in de praktijk niet de kans om te stralen. Een beetje als een e-book dat je downloadt en daarna ongelezen op je laptop bewaart. Je hebt wel een focus maar niemand weet het, niemand ziet het. Het is één groot mysterie.

Als je eenmaal durft uit te komen voor je focus, en je hebt een aardige continuïteit opgebouwd in klanten/aanbod, dan houd je ernaast tijd over om nieuwe richtingen te onderzoeken, te experimenteren met nieuwe interesses, wensen te doen uitkomen die nog op de plank lagen. Dus don't worry, alles wat je leuk vindt komt aan de beurt.

Wist je trouwens, dat als je - ik zeg maar wat - 12 dingen tegelijk leuk vindt, daar heel goed een focus uit te halen is? Een die je de ruimte geeft die 12 dingen te blijven doen, vaker en tegen een beter tarief, alleen maar omdat de hele wereld nu opeens begrijpt wat je aan het doen bent? Ik kan je d'r alles over vertellen.  

3 'Wat als ik ziek word?'

Van tijd tot tijd duikt in nieuwsberichten op dat veel zelfstandigen geen arbeidsongeschiktheidsverzekering hebben. Onder meer omdat ze die te duur zouden vinden. Maar ook, omdat ze zich bijvoorbeeld vanwege een eerder ziektebeeld alleen nog tegen gruwelijk onmogelijke bedragen mogen verzekeren bij een verzekeraar. Of … omdat ze zelf al iets geregeld hebben, thank you very much.

Heb je geen toegang tot een verzekeraar of zoek je om andere redenen naar alternatieven? Dit zijn mogelijkheden die je hebt om zelf iets te regelen:

Broodfonds:

een arbeidsongeschiktheidsvoorziening die maximaal 2 jaar uitkeert. Je maandelijkse inleg blijft je eigen geld, onderdeel van je privévermogen.

Je spreekt met een aantal mensen af dat je maandelijks een bedrag inlegt, tot je als deelnemer een bepaald maximum hebt bereikt. Uit dit fonds dat je zodoende opbouwt krijg je een maandelijkse schenking betaald mocht je onverhoopt ziek worden. Alles wat je wilt weten over broodfondsen staat onder meer op de website van de BroodfondsMakers.

Zelf sparen:

hoewel de rente op sommige plekken al negatief is, kun je enerzijds nog steeds een bedrag opzij leggen speciaal voor wanneer je ziek wordt, en anderzijds ervoor zorgen dat je maandelijkse lasten zo laag mogelijk zijn. Bijvoorbeeld door versneld af te lossen op de enige schuld die veel Nederlanders hebben: de hypotheek.

Je hebt dan wel echt een spaarbedrag nodig, waar je ten minste 2 jaar van kunt leven zoals je nu doet, voor als het misgaat. Het idee achter die 2 jaar: krijg je iets waar je potentieel van kunt herstellen, dan geldt in de meeste gevallen dat mensen binnen die periode weer opgekrabbeld zijn en (eventueel aangepast) kunnen werken. Krijg je iets waardoor je nooit meer kunt werken, in welke vorm dan ook, dan kun je uiteindelijk in de bijstand belanden. Dat is een risico waar je over moet nadenken.

SharePeople:

ook een arbeidsongeschiktheidsvoorziening die maximaal twee jaar uitkeert. Ook hier krijg je een maandelijkse schenking mocht je onverhoopt ziek worden. Verschillen met broodfondsen: dit regel je online, je kent de andere deelnemers niet, beoordeling gebeurt door een onafhankelijke arbodienst.

De huidige regering is geen fan van zzp’ers - en dan schrijf ik dat heel netjes

Zo wisten ze het in 2019 voor elkaar te krijgen in nota bene een pensioenakkoord voor werknemers om met elkaar af te spreken dat je als zelfstandigen wettelijk moet worden verplicht je te verzekeren tegen het risico van arbeidsongeschiktheid. Aantal zzp’ers dat hierover is geraadpleegd of over een oplossing mocht meedenken: 0.

Om die reden houd ik zo goed mogelijk bij waar De Werkvereniging over schrijft. Da’s een vereniging voor alle modern werkenden. Dus niet alleen zzp’ers maar ook blije jobhoppers en ach, eigenlijk iedereen die denkt dat het model van 40 jaar voor één baas werken z’n langste tijd heeft gehad. Wat betekent dat sommige zaken zoals we die in Nederland geregeld hebben, ook z’n langste tijd hebben gehad, omdat die nog op dat 40-jaar-model gebaseerd zijn.

De Werkvereniging stelt dat modern werkenden zeker wel behoefte hebben aan zekerheden, maar niet aan - zoals dat nu geregeld is en zoals de regering voor de toekomst voorstelt - een bont geheel aan verschillende regelingen voor werknemers enerzijds en zelfstandigen anderzijds.

Zijn er andere dingen waar je wel eens van in een kramp schiet? Bespreek het met me. Ik zet vast koffie.

Meer lezen?

👉 Mijn wekelijkse MotivatieMails moedigen je aan vanaf de zijlijn. Geen funnel. Gewoon nuttig leesvoer.